Viêm lộ tuyến cổ tử cung: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách chẩn đoán và phòng ngừa

Viêm lộ tuyến cổ tử cung là gì?

Lộ tuyến cổ tử cung là một tổn thương lành tính thường thấy ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Các tế bào tuyến (biểu mô trụ) lót cổ trong cổ tử cung ở bề mặt cổ tử cung, dẫn đến sự tiếp xúc của các tế bào trụ với môi trường âm đạo. Nó còn được gọi lộn ngược cổ tử cung hoặc xói mòn cổ tử cung. Tuy nhiên, xói mòn cổ tử cung chưa phải là từ ngữ chính xác vì trong trường hợp này, cổ tử cung không thực sự bị xói mòn.

Lộ tuyến cổ tử cung thường được phát hiện khi khám phụ khoa định kỳ ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.¹

Sự xuất hiện của lộ tuyến cổ tử cung có liên quan đến việc tăng nồng độ estrogen. Cổ tử cung đáp ứng cao với estrogen, gây ra sự tăng sinh và biệt hóa của biểu mô cổ tử cung. Do đó, cổ tử cung lộ tuyến thường được tìm thấy trong điều kiện tiếp xúc với estrogen cao, cụ thể như:¹

• Lứa tuổi thanh niên, thiếu niên.
• Phụ nữ mang thai.
• Nữ giới dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố.
• Nữ giới ở độ tuổi vẫn còn hành kinh, thường thấy nhất ở giai đoạn rụng trứng.

Viêm lộ tuyến cổ tử cung không phổ biến ở phụ nữ mãn kinh. Trong giai đoạn sau mãn kinh, nồng độ estrogen giảm, khiến cổ tử cung co lại và đảo ngược, do đó kéo biểu mô tế bào vảy của cổ tử cung vào trong ống cổ tử cung.¹

Lộ tuyến cổ tử cung là một trong những bệnh phụ khoa thường gặp nhất. Tỷ lệ mắc lạc tuyến cổ tử cung nằm trong khoảng từ 17% đến 50%.² Tỷ lệ hiện mắc tăng theo số lần sinh nhưng giảm khi từ 35 tuổi trở lên.³

Dấu hiệu viêm lộ tuyến cổ tử cung

Nhiều người gặp tình trạng phụ khoa này nhưng không có triệu chứng.⁴ Tuy nhiên, triệu chứng chính của lộ tuyến cổ tử cung là một mảng viêm đỏ ở cổ tử cung.

Các triệu chứng khác mà phụ nữ có thể gặp phải bao gồm:⁴

• Đau và chảy máu trong hoặc sau khi quan hệ tình dục.
• Đau trong hoặc sau khi khám kiểm tra cổ tử cung.
• Tiết chất nhầy nhẹ.
• Chảy máu âm đạo ít giữa chu kỳ kinh nguyệt.

Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng khi chúng xuất hiện.

Điều quan trọng cần lưu ý là lộ tuyến cổ tử cung không phải là nguyên nhân duy nhất gây ra các triệu chứng này. Nếu một phụ nữ có các triệu chứng trên, nên đi khám để bác sĩ loại trừ những nguyên nhân nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân

Các yếu tố sau đây góp phần tăng nguy cơ lộ tuyến cổ tử cung:

• Thay đổi nội tiết tố: Lộ tuyến cổ tử cung có thể xảy ra do sự gia tăng của nồng độ hormone. Nó phổ biến nhất ở những người trong độ tuổi sinh sản. Những người đã mãn kinh hiếm khi bị lộ tuyến cổ tử cung.
• Uống thuốc tránh thai: Uống thuốc tránh thai ảnh hưởng đến lượng hormone và có thể gây ra lộ tuyến cổ tử cung.
• Mang thai: Mang thai cũng có thể gây ra hiện tượng lộ tuyến cổ tử cung do sự thay đổi nồng độ hormone.
• Tuổi tác: Những người trẻ tuổi đang trải qua tuổi dậy thì có nguy cơ mắc lộ tuyến cổ tử cung cao hơn.

Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nguy hiểm không?

Viêm lộ tuyến cổ tử cung thường không dẫn đến các biến chứng y tế. Vấn đề phụ khoa này thường tự thuyên giảm theo thời gian và chỉ những trường hợp có triệu chứng mới nên xem xét điều trị. Vấn đề này cũng ít gây ảnh hưởng đến thai kỳ hoặc thai nhi.¹

Tuy nhiên, lộ tuyến cổ tử cung làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm viêm cổ tử cung chlamydia, lậu và HIV.¹

Chẩn đoán

Trong hầu hết các trường hợp, lộ tuyến cổ tử cung không có triệu chứng và thường được chẩn đoán khi nữ giới thực hiện khám phụ khoa định kỳ hoặc thực hiện sàng lọc tầm soát ung thư cổ tử cung. Lộ tuyến cổ tử cung được đánh giá và xác định bằng cách kiểm tra trực tiếp bằng mỏ vịt. Nếu xuất hiện một vùng màu đỏ xung quanh lỗ cổ tử cung thì nữ giới có thể bị viêm lộ tuyến bộ phận này.¹

Các xét nghiệm có thể được thực hiện để loại trừ các nguyên nhân khác. Bao gồm:¹

• Xét nghiệm khuếch đại axit nucleic viêm cổ tử cung do chlamydia hay lậu.
• Lấy dịch tiết âm đạo làm xét nghiệm loại trừ viêm cổ tử cung. Thủ thuật này chủ yếu được thực hiện khi dịch tiết âm đạo có mủ.

Việc phân biệt giữa lộ tuyến cổ tử cung với tân sinh trong biểu mô cổ tử cung và ung thư cổ tử cung là khó khăn nếu chỉ dựa trên hình ảnh đại thể. Mặc dù lộ tuyến cổ tử cung không liên quan đến ung thư cổ tử cung, nhưng trong trường hợp đau hoặc chảy máu lốm đốm cùng với cổ tử cung bị viêm, đỏ, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm sau đây để loại trừ viêm cổ tử cung, tổn thương tân sinh biểu mô cổ tử cung (CIN) và ung thư cổ tử cung:¹

• Phết tế bào cổ tử cung.
• Soi cổ tử cung.
• Soi cổ tử cung với sinh thiết.
• Xét nghiệm định tính beta hCG trong nước tiểu được thực hiện nội tiết tố sinh sản trong thai kỳ thường dẫn đến sự phát triển của lộ tuyến cổ tử cung.

Điều trị

Lộ tuyến cổ tử cung không cần điều trị trừ khi các triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân. Điều trị đầu tiên là ngừng các biện pháp tránh thai nội tiết tố như thuốc tránh thai đường uống, medroxyprogesterone acetate và chuyển sang các biện pháp tránh thai không nội tiết tố.¹

Nếu các triệu chứng không được cải thiện, bệnh nhân có thể được điều trị bằng một số thủ thuật ngoại trú không cần gây mê toàn thân hoặc gây tê cục bộ. Bao gồm:¹

• Đốt điện.
• Liệu pháp áp lạnh (đông lạnh).
• Liệu pháp laser.
• Sử dụng thuốc đặt alpha interferon. Thuốc này có tác dụng điều hòa miễn dịch và chống tăng sinh.
• Sử dụng thuốc đặt âm đạo Polydeoxyribonucleotide.
• Hoặc bác sĩ có thể chỉ định thuốc đặt âm đạo axit boric có thể được sử dụng để làm cho độ pH có tính axit.
• Ứng dụng huyết tương giàu tiểu cầu tự thân.

Thành công điều trị được xác định bởi những điều sau đây:

• Cổ tử cung cải thiện và có màu đỏ tươi trước đó.
• Giảm các triệu chứng.
• Cải thiện đặc điểm của chất nhầy cổ tử cung.
• Phục hồi quần thể tế bào lympho T và B.

Sau khi điều trị viêm lộ tuyến, nếu có các triệu chứng sau đây, bệnh nhân cần liên hệ bác sĩ để được đánh giá thêm về nguy cơ nhiễm trùng hoặc ung thư cổ tử cung:

• Khí hư có mùi hôi.
• Chảy máu dai dẳng sau khi quan hệ hoặc giữa kỳ kinh nguyệt.

Để hiểu rõ hơn về các phương pháp điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung, bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Các cách điều trị bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung hiện nay.

Phòng ngừa

Thông thường, lộ tuyến cổ tử cung không thể phòng ngừa.^{1 4} Và chị em phụ nữ cũng không nên quá lo lắng về vấn đề phụ khoa này. Đây thường là tình trạng lành tính và vô hại.

Để hạn chế tình trạng bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung nặng, phụ nữ cần lưu ý những vấn đề sau trong lối sống và sinh hoạt, bao gồm:

• Quan hệ tình dục an toàn
• Hoạt động tình dục nhẹ nhàng tránh thô bạo gây tổn thương.
• Vệ sinh vùng kín hàng ngày sạch sẽ, sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ đúng cách, lau khô vùng kín, không dùng tay thụt rửa sâu trong âm đạo;
• Lựa chọn và  mặc quần lót không quá chật hoặc chất liệu không gây kích ứng.
• Hạn chế tối đa việc dùng thuốc kháng sinh, hoặc lạm dụng thuốc đặt phụ khoa.
• Thăm khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 – 12 tháng.

Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về viêm lộ tuyến cổ tử cung. Tuy đây là vấn đề phụ khoa lành tính, nhưng chị em phụ nữ vẫn như xây dựng lối sống lành mạnh, vệ sinh thân thể sạch sẽ, đúng cách để giảm nguy cơ gặp vấn đề này nhé!