Zona tai có thể gây liệt mặt, giảm sức nghe

Zona tai gây ra bởi virus Herpes Zoster – cùng loại virus gây bệnh thủy đậu. Bất cứ ai bị thủy đậu đều có thể mắc phải, nhưng nó thường ảnh hưởng đến những người trên 50 tuổi. Bệnh Zona là tình trạng nhiễm virus ở dây thần kinh, gây ra triệu chứng đau đớn trên mặt bao gồm cả tai. Trong những trường hợp nặng, Zona tai có thể gây liệt mặt và giảm sức nghe, nó được gọi là hội chứng Ramsay Hunt (RHS).

1. Nguyên nhân gây bệnh là gì?

Virus gây bệnh thủy đậu (varicella-zoster) “ngủ đông” bên trong các dây thần kinh. Nó có thể ở đó mãi mãi và không bao giờ gây rắc rối nữa – hoặc nó có thể “thức dậy” gây ra nhiễm trùng ở một trong những dây thần kinh của cơ thể bạn.

Khi ảnh hưởng đến dây thần kinh vùng mặt và tai, nó được gọi là Zona tai. Trong hầu hết các trường hợp, dường như không tìm thấy lý do nào cho việc “kích hoạt lại” virus.

2. Triệu chứng bệnh Zona thể điển hình

Bệnh bắt đầu bằng nhiễm trùng như: đau mình, nhức đầu, sốt nhẹ kèm theo đau tai.

Sang giai đoạn toàn phát, bệnh có 3 triệu chứng chính là: đau tai, mụn nước và liệt mặt. Đau tai rất nhiều, người bệnh sẽ cảm thấy nóng bỏng và nhức tai. Đau có thể lan ra thái dương, gáy. Cơn đau thường làm bạn thấy nuốt khó. 

Mụn nước chứa dịch màu vàng chanh hoặc nâu, nằm rải rác ở vùng trong tai và quanh tai. Da chung quanh mụn nước phù nề, đỏ và đau. Đặc điểm của mụn nước Zona là mọc theo đường đi của dây thần kinh. Sau ít hôm sẽ khô và đóng vảy. Lớp vảy bong sẽ để lại sẹo lốm đốm trắng. 

3. Hội chứng Ramsay Hunt (RHS)

Xảy ra khi một đợt bùng phát bệnh Zona ảnh hưởng đến dây thần kinh mặt gần một bên tai của bạn. Ngoài phát ra những mụn nước Zona đau đớn, hội chứng Ramsay Hunt có thể gây tê liệt mặt và giảm thính lực nặng nề.

Trong một số trường hợp, mụn nước cũng có thể xuất hiện trong miệng và cổ họng.

Do dây thần kinh bị ảnh hưởng, RHS gây ra một số điểm yếu ở các cơ trên khuôn mặt. Bạn có thể thấy khó cười hoặc khó nhắm mắt hoàn toàn. Thậm chí, không kiểm soát vận động được các cơ ở một bên mặt (liệt mặt một bên).

Các triệu chứng phổ biến khác bao gồm:

• Đau tai
• Mất thính lực
• Ù tai
• Chóng mặt
• Buồn nôn, ói mửa

4. Bệnh lý này có lây không?

Bạn không thể bị lây triệu chứng liệt mặt từ một người đang bị Ramsay Hunt (RHS). Nhưng các mụn nước của họ có virus varicella zoster sống trong đó. Vì vậy, trẻ sơ sinh và những người chưa bị thủy đậu hoặc chưa được tiêm vắc-xin phòng bệnh này có thể bị thủy đậu từ người bị RHS. Sau đó, virus thủy đậu cư trú trong các hạch thần kinh, chờ cơ hội gây bệnh Zona. 

Bạn có biết Chuẩn bị những gì khi đi khám bệnh Thủy đậu?

5. Chẩn đoán và điều trị có dễ không?

Nếu bạn nghĩ mình bị Zona tai, bạn nên đi khám bác sĩ để bắt đầu điều trị ngay lập tức. Thông thường, bác sĩ chẩn đoán bệnh bằng việc hỏi về các triệu chứng, tiền sử trước giờ bạn đã mắc bệnh thủy đậu chưa và thăm khám lâm sàng. Đôi khi có thể phết lấy dịch từ mụn nước đi xét nghiệm.

Chẩn đoán phân biệt: không nên nhầm mụn nước Zona với mụn nước Herpes. Da chung quanh mụn nước Herpes không đỏ và mụn nước sau khi vỡ không để lại sẹo. Hơn nữa, mụn nước Herpes mọc lung tung không theo sự phân bố của các dây thần kinh. 

Nếu bắt đầu điều trị sớm, các thuốc kháng virus như acyclovir có khả năng kiểm soát được mức độ nặng của bệnh và giúp bạn nhanh hồi phục. Bác sĩ cũng sẽ cho bạn thêm những thuốc hỗ trợ như giảm đau và giảm viêm để bạn cảm thấy thoải mái hơn.

>> Bạn có biết Bệnh thủy đậu: Biến chứng, điều trị và phòng ngừa

Nhiễm trùng thường sẽ hết trong một vài tuần. Nhưng một số người sẽ bị di chứng đau dây thần kinh dai dẳng sau khi bệnh đã thoái lui. Trong một vài trường hợp hiếm, phẫu thuật là cần thiết để giảm bớt áp lực lên dây thần kinh trên khuôn mặt.

Hãy đến gặp bác sĩ ngay khi bạn bị nổi mẩn đỏ, mụn nước trên mặt, quanh tai, trong ống tai và đặc biệt chỉ ở một bên mặt. Điều trị ngay khi bắt đầu có triệu chứng sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng lâu dài. Điều trị kịp thời hội chứng Ramsay Hunt có thể làm giảm nguy cơ biến chứng, bao gồm yếu liệt cơ mặt và điếc vĩnh viễn. Vì vậy, đừng bao giờ chủ quan với những mụn nước bất thường trên mặt mình bạn nhé!