Viêm âm đạo: Tất cả những gì bạn cần biết

Viêm âm đạo là một trong những bệnh lý phụ khoa rất thường gặp. Với những triệu chứng như ngứa rát, tiết dịch có mùi khó chịu; viêm âm đạo gây nhiều khó chịu và ảnh hưởng sinh hoạt thường ngày. Vậy hãy cùng NT BacGiang đọc đến hết bài biết để tìm hiểu viêm âm đạo là gì và cách phòng ngừa viêm âm đạo nhé!

1. Viêm âm đạo là gì?

Viêm âm đạo là tình trạng âm đạo – âm hộ bị viêm dẫn đến tiết dịch, ngứa rát và khó chịu. Nguyên nhân thường gặp là do sự mất cân bằng giữa các hệ khuẩn ở âm đạo hoặc viêm do nhiễm vi trùng hay kí sinh trùng gây bệnh. Giảm nồng độ estrogen sau mãn kinh và các bệnh da liễu cũng có thể gây viêm âm đạo.

Những loại viêm âm đạo thường gặp là:

• Loạn khuẩn âm đạo: thông thường ở âm đạo tồn tại những chủng vi khuẩn cân bằng nhau. Loạn khuẩn âm đạo dẫn đến sự thay đổi khuẩn hệ khỏe mạnh này, làm những hệ vi khuẩn bất thường phát triển quá mức.
• Nhiễm nấm âm đạo: thường gây ra bởi một loại nấm gọi là Candida sp.
• Viêm âm đạo do Trichomonas: đây là kí sinh trùng và thường lây qua đường tình dục.

Triệu chứng và điều trị viêm âm đạo thường phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh.

2. Viêm âm đạo có triệu chứng gì?

Viêm âm đạo thường có những triệu chứng như:

• Dịch âm đạo có màu hay mùi bất thường.
• Tiết dịch âm đạo nhiều.
• Âm đạo ngứa, rát hay sưng tấy.
• Giao hợp đau
• Tiểu rát, tiểu buốt.
• Chảy máu âm đạo bất thường.

Dựa vào tính chất của dịch tiết âm đạo bất thường, có thể dự đoán viêm âm đạo này thuộc loại nào. Những ví dụ điển hình như:

• Loạn khuẩn âm đạo. Dịch âm đạo thường có màu xám trắng, có mùi khó chịu. Mùi của dịch, thường được mô tả như mùi cá ươn, có thể thấy sau giao hợp.
• Viêm âm đạo do nấm. Triệu chứng thường nhất là ngứa rát âm đạo. Dịch âm đạo trắng, đặc, đóng cục thường được mô tả như phô – mai.
• Viêm âm đạo do Trichomonas. Trùng roi Trichomonas thường gây triệu chứng dịch âm đạo có màu xanh – vàng, đôi khi còn nổi bọt.

3. Viêm âm đạo có nguy hiểm không?

Những người phụ nữ nhiễm trichomonas hay loạn khuẩn âm đạo thì dễ mắc các bệnh lây qua đường tình dục khác. Tình trạng viêm làm sự bảo vệ của cơ thể giảm sút nên các tác nhân này dễ dàng xâm nhập và gây bệnh. Tác nhân thường gặp như lậu, giang mai, sùi mào gà, herpes sinh dục, HIV,…

Xem thêm: Những bệnh lây qua đường tình dục

Những phụ ữ mang thai, loạn khuẩn âm đạo có triệu chứng có thể liên quan đến sanh non và sanh em bé nhẹ cân.

4. Nguyên nhân

Như đã biết ở trên, viêm âm đạo được chia ra thành các tuýp, dưa trên các tác nhân gây bệnh:

4.1 Loạn khuẩn âm đạo. 

Đây là tình trạng viêm âm đạo thường gặp nhất do rối loạn hệ vi khuẩn thường trú tại âm đạo. Thông thường, vi khuẩn thường trú ở âm đạo, nhiều nhất là lactobacilli, cân bằng trạng thái khỏe mạnh của âm đạo. Khi loạn khuẩn âm đạo xảy ra, lactobacilli giảm xuống, các chủng vi khuẩn khác nhiều lên, đảo lộn sự cân bằng này.

Loạn khuẩn âm đạo dường như có liên quan đến hoạt động tình dục. Đặc biệt, bệnh thường xảy ra ở những người phụ nữ có nhiều bạn tình hay có bạn tình mới. Trong vài trường hợp hiếm hơn, loạn khuẩn có thể xảy ra ở những người chưa quan hệ tình dục lần nào.

4.2 Viêm âm đạo do nấm.

Bình thường, tại âm đạo cũng có một phần rất nhỏ nấm cư trú, nhưng vô hại. Vì một lí do gì đó, nấm – thường là Candida – phát triển quá mức gây viêm. Candida cũng có thể gây bệnh ở những vùng da ẩm ướt của cơ thể như miệng, các nếp gấp da hay móng tay chân.

Khi nhiễm nấm âm đạo tái phát hay nhiễm nấm có triệu chứng nặng, bác sĩ sẽ cần phải tìm các nguyên nhân tiềm ẩn như đái tháo đường hay sử dụng kháng sinh, corticoid dài ngày.

4.3 Viêm âm đạo do Trichomonas

Trichomonas là một trong những tác nhân gây bệnh lây qua đường tình dục thường gặp. Đây là loại kí sinh trùng nhỏ xíu có một tế bào, còn được gọi là trùng roi.

Ở nam giới, trùng roi trichomonas thường gây viêm niệu đạo. Ở nữ giới, chúng thường gây viêm âm đạo. Rất nhiều trường hợp nhiễm bệnh mà không có triệu chứng, càng tạo điều kiện cho bệnh lây lan.

Viêm âm đạo do trichomonas làm tăng nguy cơ nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục khác.

4.4 Viêm âm đạo không do nhiễm trùng

Những thói quen như thụt rửa âm đạo, dùng vòi xịt có thể gây tổn thương âm đạo. Các loại nước hoa, xà phòng có mùi thơm và chất diệt tinh trùng cũng vậy. Chúng – gây dị ứng hay kích ứng làm ngứa, rát vùng âm hộ âm đạo.

Dị vật như giấy vệ sinh, băng vệ sinh hay tampon bỏ quên cũng có thể gây viêm âm đạo.

4.5 Viêm teo âm đạo ( thường xảy ra sau mãn kinh)

Giảm nồng độ estrogen (hóc-môn sinh dục) sau mãn kinh hay sau phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng gây teo niêm mạc âm đạo. Ở nhiều phụ nữ sau mãn kinh, có thể có triệu chứng đau rát âm đạo khi giao hợp, khô hạn hay bốc hỏa.

5. Viêm âm đạo được chẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán viêm âm đạo, bác sĩ sẽ:

• Khai thác tiền sử. Bao gồm tiền sử các bệnh lý phụ khoa, các bệnh lý viêm nhiễm âm đạo hay bệnh lây qua đường tình dục. Bác sĩ cũng có thể cần biết về các vấn đề sinh hoạt tình dục và thói quen vệ sinh vùng âm đạo.
• Hỏi về các triệu chứng. Hãy trao đổi với bác sĩ những cảm giác khó chịu hay các triệu chứng bạn cảm thấy. Những gợi ý này sẽ giúp định hướng chẩn đoán.
• Khám vùng chậu. Bác sĩ sẽ đặt một dụng cụ gọi là mỏ vịt qua âm hộ để bộc lộ và quan sát vùng âm đạo. Các triệu chứng như viêm, sưng đỏ hay tiết dịch âm đạo sẽ được ghi nhận,
• Lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm. Mẫu bệnh phẩm là dịch tiết âm đạo sẽ được lấy để làm xét nghiệm xem nguyên nhân nào gây ra viêm âm đạo. Xét nghiệm này giúp chẩn đoán xác định và hướng dẫn điều trị.

6. Điều trị viêm âm đạo

Điều trị âm đạo phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh và tuýp viêm âm đạo là gì.

• Nếu viêm âm đạo thuộc loại loạn khuẩn âm đạo, viêm do nấm hay do Trichomonas, bác sĩ sẽ cần phải sử dụng thuốc kháng sinh hoặc kháng nấm. Các loại thuốc này có thể dùng đường uống, dạng viên đặt âm đạo hay dạng gel bôi. Những thuốc này cần được dùng đúng liều và đủ thời gian. Do đó, hãy đến gặp bác sĩ để được khám, kê đơn và hướng dẫn.
• Hội chứng mãn kinh. Estrogen bổ sung – dưới dạng gel bôi, viên đặt hay vòng âm đạo- có thể điều trị hiệu quả tình trạng này.
• Viêm âm đạo không do nhiễm trùng. Cần chú ý tránh những tác nhân gây kích ứng vùng âm hộ âm đạo như xà phòng, chất khử mùi hay nước hoa vùng kín.

7. Yếu tố nguy cơ

Những yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ viêm âm đạo:

• Thay đổi hóc-môn, ví dụ như có thai, thuốc viên ngừa thai hay mãn kinh.
• Hoạt động tình dục.
• Dùng chất diệt tinh trùng.
• Mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
• Dùng thuốc, đặc biệt là các thuốc chứa corticoid dài ngày.
• Đái tháo đường không kiểm soát
• Sử dụng các sản phẩm dễ kích ứng như xà phòng tạo bọt, nước hoa vùng kín.
• Thói quen thụt rửa âm đạo.
• Mặc quần lót quá chật hay ẩm ướt.

8. Phòng ngừa

Vệ sinh đúng cách có thể giúp phòng ngừa viêm âm đạo tái phát và cũng giúp làm giảm triệu chứng:

• Trách kích thích.Tránh các tác nhân gây kích ứng như tampon có mùi thơm, băng vệ sinh không đảm bảo, xà phòng khử mùi và nước hoa vùng kín. Rửa sạch bọt xà phòng ở vùng sinh dục sau khi tắm và giữ cho vùng kín khô thoáng.
• Sử dụng giấy vệ sinh từ trước ra sau. Sau khi đi vệ sinh, hãy sử dụng giấy vệ sinh theo hướng từ trước ra sau. Điều này giúp các vi khuẩn từ phân không lây lan lên vùng âm đạo âm hộ.
• Không thụt rửa âm đạo. Vùng kín chỉ cần rửa sạch thông thường mà không cần đến thụt rửa bằng bất kì chất nào. Thói quen thụt rửa không những không giúp làm sạch vi khuẩn mà còn làm tăng nguy cơ viêm âm đạo.
• Sử dụng bao cao su : Bao cao su giúp ngăn chặn các tác nhân lây qua đường tình dục, trong đó có Trichomonas.
• Sử dụng quần lót thấm hút mồ hôi tốt. Nấm mốc thường phát triển ở môi trường ẩm ướt. Do đó, hãy sử dụng quần lót thoải mái và thấm hút tốt để tránh ẩm mốc. Vệ sinh đồ lót sạch sẽ và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy trước khi mặc. Không chỉ đồ lót, phụ nữ cũng không nên mặc quần quá bó thường xuyên.

Viêm âm đạo là bệnh lý thường gặp và gây nhiều khó chịu cho nhiều phụ nữ. Những triệu chứng như tiết dịch âm đạo bất thường, ngứa rát vùng kín gây ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt cá nhân của chị em. Hãy để ý đến cô bé của mình để đi khám ngay khi có triệu chứng nhé. Tránh các thói quen không tốt và vệ sinh đúng cách cũng là một cách tốt để giữ vùng kín luôn khỏe mạnh. Đừng quên chia sẻ bài viết này cho hội chị em bạn dì của mình nhé.