Những thông tin cơ bản về căn bệnh thoái hóa vỏ não hạch nền

Thoái hóa vỏ não hạch nền là một căn bệnh hiếm gặp. Đây là một tình trạng mà não bị teo nhỏ với sự thoái hóa của các tế bào thần kinh. Hãy cùng YouMed tìm hiểu thêm về căn bệnh này nhé.

Tổng quan

Như đã đề cập ở trên, đây là một bệnh lý ảnh hưởng tới cấu trúc và chức năng não bộ. Các phần của não bị ảnh hưởng sẽ có xu hướng teo nhỏ dần, thoái hóa rồi chết đi. Não bộ đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau, điều khiển hầu hết các hoạt động sống của cơ thể. Di đó, khi các nơ-ron chết đi sẽ gây ảnh hưởng đến rất nhiều chức năng của hệ thần kinh. Các chức năng về tư duy, ngôn ngữ lẫn vận động đều có thể bị ảnh hưởng.

1. Thoái hóa vỏ não hạch nền có biểu hiện ra sao?

Do có sự tổn thương các cấu trúc của não bộ, các chức năng xử lý thông tin cũng bị giảm sút. Ngoài khả năng tư duy bị hạn chế, chức năng vận động cũng bị suy giảm. Bệnh sẽ diễn tiến nặng dần theo thời gian, gây khó khăn trong việc vận động, ban đầu là một bên rồi cả hai bên thân người.

Các biểu hiện có thể xuất hiện theo diễn tiến của bệnh là:

• Khó khăn trong việc cử động, nặng dần theo thời gian. Bệnh nhân có thể yếu một bên trước, rồi yếu cả hai bên.
• Khả năng phối hợp động tác kém.
• Khó khăn trong việc giữ thăng bằng.
• Cơ thể cứng, gượng.
• Tư thế tay, chân bất thường như bàn tay nắm chặt.
• Rung giật cơ.
• Khó nuốt.
• Có các cử động mắt bất thường.
• Khó khăn trong việc suy nghĩ, nói chuyện hay giảm khả năng ngôn ngữ.

Diễn tiến của bệnh thường kéo dài từ 6 đến 8 năm. Dần dần, bệnh nhân sẽ có các biểu hiện nặng dần cho tới liệt hoàn toàn, không thể đi lại được.

2. Nguyên nhân bệnh lý này là gì?

Nguyên nhân của căn bệnh này còn chưa được tìm ra. Nhiều nghiên cứu cho rằng có thể một loại protein tên “tau” có liên quan đến căn bệnh này. Sự tích tụ nồng độ cao protein này có thể dẫn đến sự thoái hóa của các tế bào thần kinh. Từ đó, gây ra các triệu chứng của bệnh thoái hóa vỏ não hạch nền.

Cũng nên lưu ý rằng bạn có thể có một số biểu hiện tương tự như căn bệnh này. Tuy nhiên, đây cũng có thể là biểu hiện của các bệnh lý khác ở não bộ. Một số ví dụ như bệnh Alzheimer, bệnh Pick, bệnh Creutzfeldt-Jakob hay bệnh liệt trên nhân tiến triển. Các bệnh này đều là bệnh lý liên quan đến thoái hóa ở hệ thần kinh. Khoảng một nửa các bệnh nhân có các biểu hiện kể trên là do một bệnh lý khác.

3. Các biến chứng của thoái hóa vỏ não hạch nền

Các triệu chứng của bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Có thể kể đến như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, một phản ứng nguy hiểm phản ứng với tác nhân nhiễm trùng. Các biến chứng của căn bệnh này đều dẫn đến kết quả là tử vong.

4. Làm thế nào để chẩn đoán bệnh thoái hóa vỏ não hạch nền?

Để chẩn đoán, bác sĩ cần dựa vào các triệu chứng lâm sàng của người bệnh. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, các biểu hiện này cũng có thể do một bệnh lý gây thoái hóa khác ở não như bệnh Alzheimer, bệnh Pick, bệnh Creutzfeldt-Jakob hay bệnh liệt trên nhân tiến triển. Do đó, bác sĩ cần phải phân biệt nguyên nhân của các triệu chứng này là do căn bệnh nào.

Nhiều nhà nghiên cứu đang xem liệu chụp cắt lớp bằng đồng vị Positron (positron emission tomography – PET) và chụp cắt lớp bằng bức xạ đơn photon (single-photon emission computerized tomography – SPECT) có thể phát hiện ra các thay đổi trong não bộ ở người bệnh có thoái hóa vỏ não hạch nền hay không. Tuy nhiên, vấn đề này hiện tại cần được nghiên cứu thêm.

>> Đọc thêm về một bệnh lý khác ở não bộ: Bại não là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa ra sao?

5. Điều trị tình trạng này như thế nào?

Hiện tại, chưa có một điều trị đặc hiệu nào giúp làm chậm lại quá trình thoái hóa cả. Sự thoái hóa của các tế bào thần kinh ở vỏ não và hạch nền diễn ra liên tục. Để điều trị, bác sĩ có thể sử dụng một số loại thuốc giúp kiểm soát triệu chứng. Tùy vào biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân mà sử dụng loại thuốc thích hợp.

Người bệnh cũng cần đến các trị liệu kết hợp khác. Có thể kể đến một số phương pháp như trị liệu về nghề nghiệp, vật lý trị liệu hay trị liệu hỗ trợ lời nói. Các điều trị này giúp đỡ bệnh nhân trong các chức năng cuộc sống hằng ngày. Chúng giúp hạn chế việc té ngã cũng như các giới hạn vận động khác. Thoái hóa vỏ não hạch nền khi tiến triển dần cũng sẽ dẫn đến sự tàn tật, mất chức năng. Những phương pháp trên có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của các bệnh nhân.

Tạm kết

Thoái hóa vỏ não hạch nền là một bệnh lý thoái hóa của não bộ. Các tế bào thần kinh và dây thần kinh bị chết dần dẫn đến mất chức năng. Não bộ là một cơ quan vô cùng quan trọng, do đó căn bệnh này dẫn đến rất nhiều biểu hiện và biến chứng nặng nề. Hiện tại, căn bệnh này chưa có thuốc điều trị. Tuy nhiên, đây là một căn bệnh hiếm gặp. Ngoài ra, các triệu chứng của bệnh cũng có thể gặp trong các bệnh lý khác. Do đó, khi có các biểu hiện nghi ngờ, hãy đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm nhất nhé.

Bác sĩ Nguyễn Văn Huấn