Lichen xơ hóa: nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị.
Mục Lục
Lichen xơ hóa (hay còn gọi là bệnh bạch biến âm hộ hoặc vết trắng âm đạo), là một bệnh lý về da không thường gặp. Triệu chứng thường thấy là một mảng trắng xơ dày. Vậy lichen xơ hóa có nguy hiểm không? Bạn hãy cùng NT BacGiang tìm hiểu nhé.
Lichen xơ hóa là bệnh gì?
Lichen xơ hóa (hay còn gọi là bệnh bạch biến âm hộ hoặc vết trắng âm đạo), là một bệnh lý về da không thường gặp.
Triệu chứng thường thấy là một mảng trắng xơ dày. Căn bệnh này chủ yếu ảnh hưởng đến các bộ phận sinh dục – hậu môn.
Bất kì ai cũng có nguy cơ mắc bệnh, những phụ nữ sau mãn kinh nguy cơ mắc cao hơn. Bác sĩ thường cho bạn dùng kem hay thuốc mỡ bôi lên vùng da bị lichen xơ hóa. Thuốc sẽ giúp phục hồi vùng da bị thương tổn đó.
Đôi khi mảng xơ hóa sẽ bị đi bị lại, nên bạn cần phải được thăm khám định kì. Một số trường hợp hiếm gặp, mảng lichen xơ hóa có thể cải thiện mà không cần điều trị.
Triệu chứng lichen xơ hóa gồm những gì?
Một số trường hợp mắc bệnh nhẹ gần như không có triệu chứng gì.
Các dấu hiệu xuất hiện trên da vùng hậu môn- âm đạo, nhưng đôi khi chúng cũng có thể xuất hiện ở da vùng thân trên, cánh tay hay vùng ngực. Các triệu chứng gồm:
- Sưng đỏ
- Ngứa, thậm chí chảy máu hoặc đau quanh hậu môn
- Khó chịu hoặc đau âm ỉ vùng âm hộ
- Mảng trắng trên da
- Mảng lốm đốm trên da
- Da trầy xước hay rướm máu
- Một số trường hợp nặng, vùng da có thể bị loét, xuất huyết
- Đau khi đi tiểu hoặc quan hệ tình dục

Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn thấy bản thân có bất kì dấu hiệu nào kể trên, bạn nên đi khám ngay. Sau khi điều trị, bạn nên đi tái khám mỗi 6 đến 12 tháng để đánh giá mức độ đáp ứng điều trị.
>>Xem thêm bài viết để tìm được nơi khám phù hợp: Khám Sản phụ khoa ở đâu tại TP. HCM?

Nguyên nhân gây ra lichen xơ hóa (bạch biến âm hộ, vết trắng âm đạo) là gì?
Hiện tại nguyên nhân gây ra căn bệnh này vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, các chuyên gia nghĩ rằng do tăng hoạt của hệ thống miễn dịch hoặc có các vấn đề về hormon. Đôi khi, xơ hóa lichen cũng xuất hiện trên vùng da đã bị tổn thương hoặc bị sẹo từ một số chấn thương khác trước đây và căn bệnh này không lây nhiễm.
Mảng lichen không di truyền cũng như không lây qua đường tình dục. Những bất thường da này thường gặp nhất ở phụ nữ sau mãn kinh, những vẫn có thể gặp ở đàn ông và trẻ con.
Còn ở nam giới bị bệnh ở bộ phận sinh dục là do chưa được cắt bao quy đầu. Đôi khi, người bệnh cảm thấy đau lúc cương cứng và niệu đạo (ống dẫn nước tiểu) có thể bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn.
Ở trẻ em, bệnh lý thường xảy ra xung quanh hậu môn, có thể bị khó chịu dẫn đến táo bón.
Biến chứng của mảng lichen xơ hóa là gì?
Biến chứng hay gặp nhất là đau khi quan hệ tình dục, tiểu nhiều lần, táo bón và mất khả năng kéo tụt bao quy đầu. Người mắc bệnh làm tăng nguy cơ mắc ung thư tế bào biểu mô vùng da bị thương tổn.
Chẩn đoán bệnh lichen xơ hóa:
Bác sĩ sẽ chẩn đoán thông qua thăm khám cũng như sinh thiết một mẫu mô xem giải phẫu bệnh.
Điều trị:
Nếu bạn đang có mảng lichen xơ hóa ở vùng quanh hậu môn- sinh dục, hoặc một vùng nào đó trên cơ thể, bác sĩ sẽ điều trị cho bạn. Điều trị giúp giảm đau, cải thiện những thương tổn trên da và giảm kích thước vùng xơ hóa. Mảng lichen xơ hóa thường xuất hiện tái đi tái lại nhiều lần. Một số trường hợp hiếm gặp thì bệnh sẽ tự cải thiện.
Corticosteroids:
Kem bôi chứa corticosteroid thường được kê toa điều trị mảng lichen xơ hóa. Thường bạn sẽ bôi kem 2 lần mỗi ngày. Sau nhiều tuần, bác sĩ sẽ khám lại và có thể giảm số lượt bôi xuống 2 lần mỗi tuần để ngăn bệnh tái phát. Ngoài ra, corticosteroids có một số tác dụng phụ, ví dụ như mỏng da, bác sĩ sẽ trao đổi thêm với bạn.

Một số phương pháp điều trị khác:
Nếu bôi kem corticosteroid không giúp cải thiện bệnh sau nhiều tháng, bác sĩ có thể cân nhắc dùng thuốc mỡ chứa tacrolimus (Protopic).
Ngoài ra, ở nam, có thể bác sĩ sẽ đề nghị bạn cắt bao quy đầu. Còn ở nữ thì việc phẫu thuật cắt bỏ vùng da bị lichen xơ hóa không được làm thường quy. Bác sĩ sẽ phải theo dõi thêm mỗi 6 đến 12 tháng.
Một số phương pháp hỗ trợ điều trị:
- Dùng kem bôi trơn, có chứa Aquaphor, vitamin A và D ở vùng da bị thương tổn
- Rửa sạch và giữ khô, sạch sẽ vùng da bị lichen xơ hóa. Hạn chế dùng sữa tắm hay xà phòng chà rửa trực tiếp lên vùng da đó.
- Giảm đau, khó chịu bằng đắp hỗn hợp có yến mạch lên da. Hoặc bằng miếng dán lạnh giúp bạn dễ chịu hơn.
- Có thể uống antihistamine trước khi đi ngủ để giảm đau và giúp bạn dễ ngủ hơn
Nói tóm lại, mảng lichen xơ hóa hay còn gọi bệnh bạch biến âm hộ. Đây là một bệnh lí về da không thường gặp. Khi phát hiện da vùng sinh dục hậu môn có những mảng xơ hóa bất thường, bạn nên đi khám bác sĩ ngay nhé.
Bác sĩ Vũ Thành Đô