Lichen phẳng vùng miệng: Điều trị như thế nào?

Lichen phẳng vùng miệng là một bệnh viêm mãn tính gây đau và nhiều cảm giác khó chịu cho người bệnh. Cùng tìm hiểu chi tiết về căn bệnh này thông qua bài viết sau đây của YouMed nhé!

1. Các triệu chứng của Lichen phẳng vùng miệng

• Lichen phẳng vùng miệng là bệnh viêm mạn tính ảnh hưởng đến lớp niêm mạc vùng miệng. Rối loạn xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công chống lại các tế bào của niêm mạc miệng mà không rõ nguyên nhân. Đây có thể là một bệnh tự miễn qua trung gian tế bào lympho T. Trong đó các tế bào lympho T gây ra sự chết theo chu trình của các tế bào biểu mô miệng.
• Lichen phẳng vùng miệng có thể xuất hiện dưới dạng : mảng màu trắng, mô sưng đỏ hoặc vết loét. Những tổn thương này có thể gây đau, nóng bỏng hoặc các cảm giác khó chịu khác. Lichen phẳng vùng miệng không lây truyền từ người này sang người khác.

• Tổn thương ngoài da hầu như luôn kèm theo tổn thương trong miệng. Tổn thương ở miệng thường xuất hiện trước. Có đến 55% các trường hợp có tổn thương ở miệng nhưng không có ở da.
• Bệnh thường xảy ra ở người trung niên, rất ít gặp trước 20 tuổi. Tỉ lệ gặp ở nam : nữ là 3:2. Tỉ lệ lichen phẳng vùng miệng thay đổi từ 0,1% đến 2,2 % tùy theo điều tra.

>> Xem thêm: Viêm nướu và viêm nha chu: Bạn biết những gì?

1.1. Vị trí

Thường gặp nhất là niêm mạc má phía sau ở 2 bên. Có thể gặp ở nướu răng, lưỡi, sàn miệng, môi, khẩu cái.

1.2. Đặc điểm

Các tổn thương xuất hiện có đặc điểm:

• Dạng nhẫn, mảng trắng, tăng sừng hóa
• Mô sưng đỏ, mềm
• Loét

Tùy từng dạng lâm sàng sẽ có biểu hiện khác nhau:

1.3. Các triệu chứng khác đi kèm

• Đau rát, đau nhói vùng bị ảnh hưởng.
• Khó chịu khi nói, ăn uống.
• Tăng nhạy cảm với thức ăn nóng, chua, cay
• Viêm nướu, chảy máu khi đánh răng tại vùng nướu ảnh hưởng.

2. Nguyên nhân gây ra Lichen phẳng vùng miệng

Hiện nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây nên Lichen phẳng trong miệng. Người ta chỉ nhận thấy có sự xuất hiện gia tăng của tế bào lympho T . Đây là loại bạch cầu tham gia vào quá trình viêm. Nhiều giả thuyết đưa ra về sự rối loạn miễn dịch có liên quan đến lympho T. Tuy nhiên vẫn chưa có bằng chứng xác thực.

Các yếu tố sau cũng có mối liên quan và góp phần làm trầm trọng tình trạng bệnh.

• Một số thuốc uống và vật liệu nha khoa tiếp xúc với niêm mạc: gây tổn thương dạng lichen (lichenoid).
• Bệnh viêm gan siêu vi C liên quan với lichen. Đặc biệt ở những dân tộc sống ở Địa Trung Hải. Điều này cho thấy có thể có ảnh hưởng của yếu tố di truyền lên biểu hiện của lichen ở một số chủng tộc.
• Tình trạng căng thẳng thần kinh, chấn thương cũng là những yếu tố có liên quan với lichen.

3. Lichen phẳng vùng miệng được chẩn đoán như thế nào?

Nếu bạn xuất hiện những triệu chứng như trên thì nên đến gặp bác sĩ khám để được tư vấn. Tại phòng khám, bác sĩ sẽ thực hiện quy trình khám và đánh giá như sau:

3.1. Ghi nhận tiền sử bệnh, bệnh sử

Bạn cần mô tả cho bác sĩ về những triệu chứng đã từng có, các loại thuốc đã sử dụng, các vật tiếp xúc..v.v.

3.2. Khám đánh giá lichen phẳng vùng miệng

Bác sĩ sẽ khám toàn bộ vùng miệng, khám đánh giá sang thương và vùng ảnh hưởng. Đồng thời sẽ khám toàn bộ các vùng da để tìm sang thương lichen (nếu có).

3.3. Sinh thiết

Trong trường hợp chưa chắc chắn về chẩn đoán, bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô từ sang thương. Sau đó gửi đến phòng nghiên cứu để phân tích nhằm hỗ trợ cho việc chẩn đoán.

3.4. Phết tế bào

Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ quét và lấy mẫu mô từ miệng. Mẫu này sẽ được phân tích để tìm xem bạn có nhiễm nấm, vi khuẩn kèm theo không.

3.5. Kiểm tra máu

Việc này sẽ giúp xác định bạn có nhiễm viêm gan C không. Điều này có liên quan với việc hình thành lichen.

>> Xem thêm: Làm gì khi trẻ bị viêm loét ở miệng?

4. Lichen phẳng vùng miệng liệu có gây biến chứng gì nguy hiểm không?

• Lichen vùng miệng có thể gây đau khi ăn uống. Điều này khiến bạn ngại ăn uống nên có thể làm thiếu hụt dinh dưỡng, sụt giảm cân nặng.
• Lichen có thể làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn thứ phát. Các vết loét nếu không được chăm sóc vệ sinh tốt có nguy cơ nhiễm khuẩn cao.
• Các sang thương loét có nguy cơ tạo sẹo tại vị trí ảnh hưởng.
• Những bệnh nhân có Lichen phẳng ở miệng nên tái khám nha sĩ thường xuyên, vì sang thương Lichen có nguy cơ hóa ác thành ung thư.

5. Lichen phẳng vùng miệng được điều trị như thế nào?

• Giảm nhẹ triệu chứng:

Lichen là viêm mạn tính, do đó không thể điều trị khỏi hoàn toàn. Nhưng chúng ta có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào triệu chứng và giảm các sang thương nhiều nhất có thể.

• Lichen dạng lưới:

Loại này thường không gây khó chịu và không cần điều trị. Đôi khi bệnh nhân có cảm giác nóng rát do nhiễm nấm và phải điều trị kháng nấm. Cần khám định kỳ hằng năm và theo dõi diễn tiến tổn thương.

• Lichen dạng chợt:

  Thường gây đau rát và cần điều trị. Vì đây là tình trạng cấp liên quan đến đáp ứng miễn dịch nên thường sử dụng corticoids là chủ yếu. Việc điều trị bao gồm:

• Sử dụng corticosteroids tại chỗ: Thoa tại chỗ gel fluocinomide, betamethasone hay clobetasol cho thấy lành thương sau 1-2 tuần.
• Tiêm corticosteroids trực tiếp vào sang thương
• Uống corticosteroids: tác dụng sau một thời gian ngắn
• Thuốc ức chế miễn dịch.
• Sử dụng thuốc an thần, nghỉ ngơi hợp lý và chế độ dinh dưỡng điều độ có tác dụng hỗ trợ điều trị.

• Điều trị các bệnh kèm theo và thăm khám thường xuyên:

Việc điều trị bằng một số thuốc , như steroids tại chỗ , có thể tạo điều kiện cho sự sản sinh nấm. Do vậy trong quá trình điều trị, cần thăm khám thường xuyên để điều trị kịp thời các tình trạng đó. Nếu không điều trị sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng sang thương Lichen trong miệng.

Lichen phẳng trong miệng là tình trạng viêm mạn tính, không thể loại bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên chúng ta có thể làm giảm tình trạng bệnh bằng cách thăm khám thường xuyên để được điều trị kịp thời. Việc thăm khám cũng giúp tầm soát nguy cơ ung thư miệng từ các sang thương Lichen.

Bác sĩ Trương Mỹ Linh