Lãnh cảm ở phụ nữ: Nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp điều trị

Lãnh cảm ở phụ nữ là một trong những bệnh lý thuộc về chức năng tình dục. Bệnh lý này ảnh hưởng rất nhiều đến hạnh phúc gia đình. Đồng thời, nó cũng làm cho các cặp vợ chồng khó có thể có con. Vậy thì chứng bệnh này xuất phát từ nguyên nhân nào? Triệu chứng ra sao? Có biện pháp nào điều trị hiệu quả hay không? Tất cả sẽ được NT BacGiang giải đáp qua bài viết sau đây.

1. Lãnh cảm ở phụ nữ là bệnh lý như thế nào?

Lãnh cảm còn được gọi chung là ham muốn tình dục bị ức chế (ISD). Chứng lãnh cảm tình dục hoặc giảm ham muốn tình dục được đặc trưng bởi:

• Giảm hoặc không có hứng thú với các hoạt động tình dục.
• Thiếu hoặc không đạt được sự thỏa mãn tình dục.
• Khó khăn để đạt được sự cực khoái.
• Không đủ chất bôi trơn ở phụ nữ và không có khả năng để đạt được hoặc duy trì sự cương cứng ở nam giới.

Lãnh cảm xuất hiện ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, để phân biệt thì nhiều người quy ước là:

• Đối với nam giới: Sự giảm hoặc mất ham muốn tình dục gọi là bất lực, liệt dương.
• Đối với nữ giới: Sự giảm hoặc mất ham muốn tình dục được gọi là lãnh cảm hay liệt âm.

Trong y học châu Âu và Bắc Mỹ, lãnh cảm được xem là một chứng rối loạn tình dục phổ biến. Trong đó, một đối tác không cảm thấy được đối tác kia hỗ trợ về mặt tình dục.

Sự sợ hãi cũng đã được biết đến là do liên quan đến sự giáo dục rất hạn chế liên quan đến tình dục và tôn giáo. Có thể do thái độ tiêu cực đối với tình dục hoặc trải nghiệm tình dục tiêu cực và đau thương. Chẳng hạn như bị cưỡng hiếp, loạn luân hoặc lạm dụng tình dục thời thơ ấu.

2. Lịch sử và dịch tễ học của bệnh lãnh cảm ở phụ nữ

2.1. Lịch sử của bệnh lãnh cảm ở phụ nữ

Trong những năm 1950 và 1960, các bác sĩ đã chú ý nhiều hơn đến sức khỏe tình dục của các cuộc hôn nhân khác giới. Dựa trên hành vi tình dục bình thường của phụ nữ, khái niệm về cực khoái âm đạo được thiết lập. Nó như một phong vũ biểu cho sức khỏe tình dục của phụ nữ.

Carolyn Herbst Lewis đã có một nghiên cứu năm 2005 về thực hành y tế trước hôn nhân ở Mỹ sau Thế chiến thứ hai. Nghiên cứu chỉ ra rằng cực khoái âm đạo là không thể thiếu đối với sức khỏe tâm lý của phụ nữ. Nó được chứng minh bằng một mối quan hệ tình dục thỏa mãn. Đồng thời, đây là yếu tố quan trọng để thiết lập và duy trì một cuộc hôn nhân ổn định.

Vì một số nguyên nhân nhất định, người phụ nữ không thể đạt được cực khoái âm đạo khi quan hệ tình dục. Chính điều đó làm cho họ dần dần trở nên lãnh cảm với tình dục.

Nếu một người phụ nữ không thể thỏa mãn, hoàn thành “cuộc yêu” thì cô ấy được chẩn đoán là lãnh cảm. Vào giữa thế kỷ 20, sự lãnh cảm không chỉ là sự vắng mặt của ham muốn tình dục. Nó còn được khái quát là ham muốn tình dục không phù hợp. Hoặc ham muốn tình dục không phụ thuộc vào dương vật.

2.2. Tình hình dịch tễ của chứng lãnh cảm

Theo Hiệp hội Tư vấn Tình dục, các vấn đề tình dục ảnh hưởng đến khoảng 1/3 phụ nữ trẻ và trung niên, và khoảng 1/2 phụ nữ lớn tuổi. Theo “Sổ tay chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần”, chứng lãnh cảm ảnh hưởng đến 26 – 43% phụ nữ nói chung.

Theo thống kê, có đến 70 – 80% số chị em phụ nữ trải nghiệm vài lần quan hệ tình dục trước đây đều than đau mà không sung sướng. 62,7% số phụ nữ quan điểm rằng rối loạn ham muốn tình dục là một chứng bệnh. Tuy nhiên, 97,6% chị em chưa nhờ các chuyên gia y tế trợ giúp về vấn đề này.

>> Bạn có thể xem thêm: Nhận biết Rối loạn cực khoái ở nữ giới

Một nghiên cứu năm 2009 cho thấy 3,3% người tham gia trong độ tuổi từ 18 đến 44 mắc chứng lãnh cảm. Trong khi 7,5% người tham gia trong độ tuổi từ 45 đến 64 từng mắc chứng rối loạn này.

3. Những biểu hiện của lãnh cảm ở phụ nữ

Đối với nhiều phụ nữ, các triệu chứng của lãnh cảm thường thay đổi, lúc ít lúc nhiều. Những người khác nhau có thể có những triệu chứng không giống nhau. Và những triệu chứng ấy có thể thay đổi từ ngày nay qua ngày khác.

Các triệu chứng của lãnh cảm ở phụ nữ bao gồm:

• Giảm ham muốn tình dục. Bạn có thể bắt đầu mất hứng thú với tình dục. Trong khi điều này có thể là do thiếu kích thích. Nó cũng có thể là một triệu chứng của căng thẳng và lo lắng khi có lãnh cảm.
• Ít suy nghĩ liên quan đến tình dục. Bạn có thể hiếm khi nghĩ về tình dục.
• Khó khăn khi bắt đầu hoạt động tình dục. Bạn không được bắt đầu quan hệ tình dục và có thể không hiểu ý bạn tình để bắt đầu quan hệ tình dục.
• Giảm hưng phấn hoặc khoái cảm khi quan hệ tình dục. Kích thích tình dục hoặc những thứ khác từng khiến bạn say mê không còn làm được nữa.
• Giảm kích thích từ các tín hiệu tình dục bên trong hoặc bên ngoài. Bạn có thể không còn bị kích thích bởi những tín hiệu. Chẳng hạn như đọc về tình dục thú vị hoặc nhớ lại một hình ảnh khiêu dâm.
• Thiếu cảm giác sinh dục hoặc cơ quan sinh dục khi quan hệ tình dục. Khi quan hệ tình dục, bạn có thể không cảm thấy khoái cảm ở bộ phận sinh dục hoặc các vị trí lân cận.

4. Nguyên nhân nào gây ra chứng lãnh cảm?

Sự kích thích gây ra một loạt các sự kiện trong cơ thể. Lưu lượng máu đến các mô xung quanh cửa âm đạo và âm vật tăng lên, gây sung huyết. Âm đạo sản xuất chất bôi trơn tự nhiên. Những sự kiện này là kết quả của một loạt các phản ứng dây chuyền. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong quá trình này đều có thể gây ra lãnh cảm.

>> Xem thêm: Rối loạn chức năng tình dục ở phụ nữ có phải là bệnh lý?

4.1. Nguyên nhân tâm lý gây ra lãnh cảm

Các vấn đề sức khỏe tâm thần và cảm xúc có thể gây ra lãnh cảm bao gồm:

• Suy giảm sự tự tin khi quan hệ tình dục.
• Căng thẳng tâm lý quá mức.
• Lo âu, phiền muộn.
• Những suy nghĩ tiêu cực
• Bệnh trầm cảm, thường xuyên có cảm giác tội lỗi.
• Sang chấn tâm lý.

4.2. Nguyên nhân nội tiết tố (hormone) của chứng lãnh cảm

Nội tiết tố là một yếu tố cần thiết để kích thích. Sự thay đổi nồng độ hormone có thể ảnh hưởng đến khả năng hưng phấn của bạn. Tuy nhiên, không rõ liệu có mối quan hệ trực tiếp giữa mức độ hormone và chức năng tình dục hay không.

Những thứ có thể gây ra thay đổi nội tiết tố và chứng lãnh cảm có thể có bao gồm:

• Thời kỳ mãn kinh, tiền mãn kinh.
• Thuốc tránh thai đường uống, đường tiêm, đặt dưới da…
• Thai kỳ.

4.3. Nguyên nhân giải phẫu của bệnh lãnh cảm

Sự kích thích phụ thuộc rất nhiều vào hệ thống tuần hoàn và thần kinh của cơ thể. Sự cố với một trong hai điều này có thể gây ra lãnh cảm ở phụ nữ.

Một số nguyên nhân giải phẫu tiềm ẩn bao gồm:

• Giảm lưu lượng máu đến âm đạo.
• Tổn thương dây thần kinh trong xương chậu.
• Tổn thương dây thần kinh tủy sống, tủy sống.
• Nhiễm trùng âm đạo hoặc bàng quang
• Các mô ở âm đạo mỏng, khô do nguyên nhân nào đó.

4.4. Một số nguyên nhân khác gây ra lãnh cảm

Các nguyên nhân khác cũng có thể dẫn đến chứng lãnh cảm, bao gồm:

• Thuốc men. Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), một loại thuốc chống trầm cảm, có thể gây ra lãnh cảm.
• Điều trị y tế. Nếu đang hóa trị hoặc xạ trị, bạn có thể gặp phải chứng lãnh cảm. Tương tự như vậy, một cuộc phẫu thuật gần đây có thể cản trở sự kích thích và hứng thú tình dục.
• Hoạt động tình dục không phù hợp. Bạn có thể gặp khó khăn trong hưng phấn tình dục nếu sự kích thích mà bạn nhận được từ bản thân hoặc đối tác là không đủ.
• Bệnh đái tháo đường. Bệnh lý này có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và mạch máu của bạn. Điều này có thể khiến việc kích thích trở nên khó khăn hơn vì cơ thể bạn không thể gửi các hormone. Vì vậy, máu và tín hiệu điện cần thiết để kích thích không đầy đủ.

5. Những yếu tố nguy cơ của bệnh lãnh cảm ở chị em phụ nữ

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ lãnh cảm bao gồm:

• Trầm cảm hoặc lo lắng.
• Bệnh tim và mạch máu.
• Tình trạng thần kinh, chẳng hạn như chấn thương tủy sống hoặc bệnh đa xơ cứng.
• Tình trạng phụ khoa, chẳng hạn như teo âm hộ, nhiễm trùng hoặc bệnh do ký sinh trùng.
• Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc trị tăng huyết áp.
• Căng thẳng về cảm xúc hoặc tâm lý, đặc biệt là về mối quan hệ của bạn với đối tác của bạn.
• Tiền sử bị lạm dụng tình dục.

6. Làm sao để biết mình có bị lãnh cảm hay không?

Bình thường, khi quan hệ, cả hai đều mong muốn đối phương nhận được những khoái cảm của tình dục. Tuy nhiên, có những trường hợp chàng trai làm đủ mọi cách nhưng vẫn không làm cho bạn nữ hưng phấn. Từ đó, nhiều chị em tự ti và nghi ngờ mình bị lãnh cảm.

Để nhận biết mình có bị lãnh cảm không, cần dựa vào những đặc trưng của nữ giới khi bị lãnh cảm. Trong những lần quan hệ tình dục, người nữ sẽ trải qua kích thích tình dục. Chẳng hạn như hôn hít, ôm, vuốt ve…

Tuy nhiên, nếu bạn nữ vẫn không thấy hưng phấn. Đồng thời, âm vật không sung huyết, âm đạo cũng không có phản ứng bài tiết dịch. Tình trạng này có thể báo hiệu là bạn nữ không có cảm giác tình dục hoặc cơ bản là bị lãnh cảm.

7. Điều trị lãnh cảm như thế nào?

Hầu hết những người bị lãnh cảm có thể được điều trị bằng cách giải quyết các vấn đề cơ bản về thể chất hoặc tâm lý. Các chiến lược điều trị khác tập trung vào những điều sau:

7.1. Giáo dục, hướng dẫn về tình dục

Giáo dục về giải phẫu con người, chức năng tình dục và những thay đổi bình thường liên quan đến lão hóa. Cũng như các hành vi tình dục và các phản ứng thích hợp. Liệu pháp này có thể giúp một người phụ nữ vượt qua những lo lắng về chức năng và hoạt động tình dục.

7.2. Tăng cường kích thích để điều trị lãnh cảm

Biện pháp này có thể bao gồm:

• Sử dụng tài liệu khiêu dâm (video hoặc sách).
• Thủ dâm và thay đổi thói quen tình dục.
• Thay đổi cách kích thích tình dục của bạn nam.
• Tăng cường các hành vi phi quan hệ của bạn tình. Chẳng hạn như xoa bóp, mát xa, tăng cường tiếng nói khi quan hệ…

7.3. Giảm thiểu cơn đau

Sử dụng các tư thế quan hệ tình dục cho phép người phụ nữ kiểm soát độ sâu của sự thâm nhập có thể giúp giảm đau. Chất bôi trơn âm đạo có thể giúp giảm đau do ma sát và tắm nước ấm trước khi giao hợp có thể giúp tăng cảm giác thư giãn.

7.4. Liệu pháp tâm lý trong điều trị lãnh cảm

Chị em cần sự hỗ trợ, giúp đỡ từ gia đình, đặc biệt là người chồng. Người chồng nên đảm đương giúp vợ một số công việc nhằm giảm bớt gánh nặng. Chẳng hạn như phụ vợ nấu ăn, rửa chén, lau dọn nhà cửa, chăm con… Ngoài ra, để giảm bớt căng thẳng, chị em có thể nghe nhạc, tập yoga, ngồi thiền, xem phim…

7.5. Bổ sung nội tiết tố hỗ trợ điều trị lãnh cảm

Phương pháp bổ sung nội tiết tố nữ estrogen vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày sẽ hỗ trợ điều trị chứng lãnh cảm ở phụ nữ. Một số thực phẩm tốt cho phụ nữ như: các loại đậu, thịt đỏ, trái cây, rau xanh, cá hồi…

Các nhà nghiên cứu vẫn đang nghiên cứu lợi ích của hormone và các loại thuốc khác, bao gồm cả các loại thuốc như Viagra, để điều trị các vấn đề tình dục ở phụ nữ.

7.6. Điều trị các bệnh thực thể

Như phần trên của bài viết đã trình bày, nhiều bệnh lý thực thể có thể ảnh hưởng ít nhiều đến khả năng tình dục. Việc điều trị tốt và đầy đủ các bệnh lý thực thể ấy sẽ giúp chị em giảm được chứng lãnh cảm. Chẳng hạn như: bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh xơ vữa mạch máu…

7.7. Gặp chuyên gia y tế khi có dấu hiệu lãnh cảm

Theo thời gian, tần suất chị em phụ nữ mắc chứng lãnh cảm ngày càng tăng. Lãnh cảm có thể gây ra đau khổ cho phụ nữ và bạn tình của cô ấy. Đồng thời, nó có thể tác động tiêu cực đến đời sống vợ chồng. Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào gợi ý chứng lãnh cảm, hãy đến gặp bác sĩ để được đánh giá và điều trị.

Nói tóm lại, tương tự như bất lực ở nam giới, nữ giới cũng có thể suy giảm ham muốn tình dục. Đó được gọi là chứng lãnh cảm ở phụ nữ. Vì vậy, khi phát hiện mình có dấu hiệu cảnh báo chứng lãnh cảm, hãy đi khám ngay. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ tìm ra nguyên nhân và có biện pháp điều trị thích hợp. Đồng thời, bác sĩ sẽ giúp cho chị em lấy lại được hứng thú tình dục, duy trì hạnh phúc vợ chồng.