Insulin tác dụng nhanh và những điều có thể bạn chưa biết

Insulin tác dụng nhanh là gì? Phân loại và cách sử dụng như thế nào? Mời bạn cùng NT BacGiang tìm hiểu thông qua bài viết ngay sau đây nhé!

Tác dụng

Insulin tác dụng nhanh là gì?

Insulin tác dụng nhanh có thể là loại tổng hợp hoặc là insulin thông thường, hoạt động tương tự như insulin tự nhiên của cơ thể. Chúng giúp kiểm soát mức đường huyết sau bữa ăn một cách nhanh chóng, góp phần ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết sau ăn.

Loại insulin này có thể bắt đầu hoạt động trong khoảng từ 5 – 60 phút sau khi tiêm. Tác dụng của nó phát huy tối đa nhất trong khoảng từ 1-3 giờ sau khi tiêm và có thể kéo dài đến 5 giờ. Khi bạn sử dụng loại insulin này, bạn phải ăn ngay sau khi tiêm.

Có bao nhiêu loại?

Loại tổng hợp:

• Insulin lispro: Hoạt động cực kỳ nhanh chóng và thường sẽ bắt đầu hoạt động trong vòng 15 – 30 phút ngay sau khi tiêm, đạt nồng độ cao nhất trong máu sau khoảng 1 giờ và duy trì tác dụng từ 2 đến 5 giờ. Nó hoạt động nhanh hơn insulin hòa tan, do đó cực kỳ hiệu quả khi sử dụng trong bữa ăn.
• Insulin aspart: Tác dụng cực kỳ nhanh và thường bắt đầu hoạt động sau khoảng 5 – 20 phút để ổn định lượng đường trong máu. Tác dụng của loại insulin này sẽ kéo dài từ 3 đến 5 giờ. Nó có thể được tiêm trước bữa ăn hoặc ngay sau bữa ăn để đảm bảo kiểm soát chặt chẽ mức độ đường huyết sau khi ăn.
• Insulin glulisine: Hoạt động trong vòng 15 phút trước bữa ăn hoặc trong vòng 20 phút sau khi bắt đầu bữa ăn. Thời gian bắt đầu tác dụng là khoảng 25 phút và tác dụng kéo dài khoảng 4-5 giờ.

Insulin thông thường: Tác dụng bắt đầu sau 30 – 60 phút, đạt đỉnh trong 2 – 4 giờ và có thể duy trì tác dụng từ 6 – 8 giờ. Liều càng lớn thì tác dụng càng nhanh nhưng thời gian đạt hiệu quả cao nhất và thời gian tác dụng càng lâu.

Cách dùng

Ai nên sử dụng insulin tác dụng nhanh?

Thuốc thường được sử dụng cho những người mắc bệnh tiểu đường type 1. Họ phải dùng insulin ngoại sinh suốt phần đời còn lại vì tuyến tụy không sản xuất ra đủ lượng insulin cần thiết. Tác dụng của insulin nhanh là giúp nhanh chóng đưa lượng đường huyết cao về mức bình thường.

Một số người mắc bệnh tiểu đường type 2 cũng có thể cần bổ sung insulin tác dụng nhanh nếu họ không thể kiểm soát lượng đường trong máu bằng chế độ ăn uống, tập thể dục và thuốc hạ đường huyết dạng uống. Bác sĩ sẽ kết hợp loại tác dụng nhanh này với thuốc khác như thuốc viên, insulin tác dụng trung bình hoặc kéo dài để ổn định đường huyết trong suốt cả ngày.

Bên cạnh đó, thuốc còn được kê đơn cho phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ, sử dụng đơn độc hoặc kết hợp với loại insulin tác dụng trung bình.

Thời điểm sử dụng insulin tác dụng nhanh

Loại insulin này hoạt động rất nhanh để giảm thiểu sự gia tăng lượng đường trong máu sau khi ăn. Vì vậy, chúng thường được tiêm trước mỗi bữa ăn khoảng 15 phút đối với loại tổng hợp và 30 phút đối với insulin thường. Bệnh nhân tiểu đường cần chủ động sắp xếp thời gian tiêm insulin và giờ giấc các bữa ăn trong ngày một cách khoa học, đồng thời cố gắng duy trì thời gian biểu này để tránh làm ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc.

Cách dùng và những lưu ý

Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn tự tiêm dưới da bằng ống kim tiêm truyền thống, bút tiêm hoặc cấy máy bơm insulin để chúng tự động phân phối hormone.

Thận trọng khi sử dụng

Một số lưu ý khi dùng insulin tác dụng nhanh như sau:

• Vì tác dụng quá nhanh nên thuốc có thể gây hạ đường huyết nếu bệnh nhân tiêm quá liều, không kịp ăn hoặc ăn quá ít. Vì vậy, hãy dùng thuốc và sinh hoạt theo thời gian biểu cố định, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ để cân đối giữa liều dùng với khẩu phần ăn hàng ngày.
• Loại insulin này an toàn cho phụ nữ đang mang thai, nhưng trước khi dùng luôn phải tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng, thời gian và cách theo dõi trong suốt quá trình sử dụng.
• Bệnh nhân có vấn đề về thận hoặc gan có thể dùng các loại insulin này. Tuy nhiên phải giảm liều và dưới sự theo dõi của bác sĩ.
• Luôn đợi cho insulin tác dụng nhanh bắt đầu phát huy tác dụng rồi mới tiêm thêm bất kỳ loại insulin nào khác.
• Kết hợp việc sử dụng insulin nhanh với thuốc điều trị bệnh tiểu đường type 2 có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết. Do đó chỉ dùng khi được bác sĩ kê đơn và phải theo dõi cơ thể thường xuyên.
• Nếu có dùng thêm thuốc khác, hãy hỏi bác sĩ về việc điều chỉnh liều lượng, nhất là khi sử dụng trong thời gian dài.

Hy vọng thông qua bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về insulin tác dụng nhanh, cũng như cách dùng và những lưu ý.