Dây rốn một động mạch: định nghĩa, nguyên nhân, tiên lượng?
Dây rốn một động mạch khi nghe đến đều làm cho mẹ lo lắng về sự phát triển của con mình. Vậy tình trạng này có ảnh hưởng đến bé hay không và ảnh hưởng như thế nào? Mẹ nên làm gì khi được chẩn đoán dây rốn một động mạch? Mời mẹ đọc tham khảo!
1. Dây rốn một động mạch là gì?
Dây rốn có nhiệm vụ vận chuyển máu giàu oxy đồng thời lấy đi máu nghèo oxy và các chất thải từ em bé.
Thông thường cấu trúc mạch máu trong dây rốn gồm có hai động mạch và một tĩnh mạch.
Chức năng của tĩnh mạch rốn là mang máu giàu oxy đến em bé. Trong khi đó, các động mạch rốn thì mang máu nghèo oxy và chất thải từ em bé về nhau thai. Nhau thai sau đó trả lại các chất thải cho máu của mẹ và vào phổi, thận để loại bỏ ra ngoài.
Một số bất thường về dây rốn có thể bao gồm dây rốn quá ngắn hoặc quá dài. Một bất thường khác có thể có là dây rốn hai mạch máu (một động mạch và một tĩnh mạch) hay còn được gọi là dây rốn một động mạch. Có nghĩa thay vì có hai động mạch và một tĩnh mạch thì chỉ còn một động mạch và một tĩnh mạch.
Hình ảnh dây rốn bình thường và dây rốn hai mạch máu
Cấu trúc mạch máu của dây rốn thường được kiểm tra khi siêu âm trong tam cá nguyệt thứ hai. Dây rốn một động mạch thường thấy trong siêu âm khoảng 1% trên các thai kỳ. Một điều may mắn thay, tình trạng này phần lớn không ảnh hưởng đến sức khỏe của em bé. Đặc biệt là khi không phát hiện các bất thường nào khác về hình thái thai nhi trên siêu âm.
2. Nguyên nhân gì dẫn đến tình trạng dây rốn một động mạch?
Không có một nguyên do nào rõ ràng chắc chắn. Một giả thuyết cho rằng một động mạch có thể ngừng phát triển và thoái biến đi. Giả thuyết khác cho rằng động mạch rốn rất sớm không chia thành hai động mạch riêng biệt như bình thường.
3. Các yếu tố nguy cơ khác?
Dây rốn một động mạch có thể xảy ra ở bất kỳ thai kỳ nào. Tuy nhiên có một số yếu tố có thể làm tăng khả năng này lên, có thể bao gồm:
Tuy nhiên, thực tế dây rốn một động mạch có thể xảy ra ngay cả khi mẹ hoàn toàn không có các yếu tố trên.
4. Dây rốn một động mạch có thể gây ảnh hưởng gì cho bé ?
Đa phần tình trạng này không ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của em bé. Có nhiều em bé có một động mạch rốn và vẫn sinh ra khỏe mạnh bình thường.
Tuy nhiên, một số trẻ lại có kèm theo dị tật bẩm sinh. Các dị tật bẩm sinh có thể bảo gồm: dị tật về tim, thận, dị tật cột sống.
Dây rốn hai mạch máu cũng có thể liên quan đến một hội chứng di truyền được gọi là VATER. Đây là một hội chứng gồm nhiều loại dị tật có thể xuất hiện trên em bé như:
Bất thường hay dị tật cột sống
Teo hậu môn
Bất thường tim mạch, thường là thông liên thất
Lỗ dò thực quản – khí quản
Teo thực quản
Dị tật ở thận thận
Dị tật chi, khuyết chi
Tình trạng dây rốn hai mạch máu cũng có thể gây ra thai chậm tăng trưởng trong tử cung. Ngoài ra có thể làm tăng nguy cơ sinh non hoặc thai lưu trong bụng mẹ. Bác sĩ sẽ thảo luận về những rủi ro cá nhân với mẹ và đưa ra kế hoạch thai nghén phù hợp.
5. Các xét nghiệm để chẩn đoán?
Dây rốn một động mạch có thể được chẩn đoán qua siêu âm trước sinh.
Dây rốn một động mạch có thể được chẩn đoán qua siêu âm trước sinh.
Thông thường khảo sát động mạch rốn trong thai tam cá nguyệt thứ hai vào khoảng 18 tuần. Tuy nhiên, đôi khi vị trí của em bé làm cho bác sĩ khó có thể nhìn thấy toàn bộ dây rốn.
Một lựa chọn khác là máy siêu âm Doppler màu. Loại xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ phát hiện dây rốn hai mạch máu sớm hơn. Thường là khi thai được khoảng 14 tuần.
Các xét nghiệm khác, như chọc dò nước ối, có thể được cân nhắc nếu có những phát hiện bất thường hình thái thai nhi để trên siêu âm.
Ngoài ra, nếu mẹ cảm thấy hoặc lo ngại rằng em bé dường như nhỏ hơn so với bình thường. Siêu âm có thể thực hiện trong vài tháng cuối thai kỳ để kiểm tra sự phát triển của bé.
6. Dây rốn một động mạch có ảnh hưởng đến phương pháp sanh?
Thông thường, em bé có dây rốn một động mạch vẫn có thể sanh ngã âm đạo. Tuy nhiên, nếu em bé của mẹ có kèm theo một số bất thường chức năng cơ quan khác, bé có thể sẽ được cân nhắc sinh mổ và được chăm sóc tại đơn vị chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh (NICU) sau khi sinh.
Tóm lại, nếu bác sĩ chẩn đoán em bé có dây rốn một động mạch, nhiều khả năng cần phải làm một số xét nghiệm kiểm tra thêm. Trong khi phần lớn trẻ sơ sinh không có biến chứng hay ảnh hưởng gì từ dây rốn một động mạch, một số trẻ lại có thể có. Bác sĩ sẽ xác định các bước tiếp theo nên làm gì để đảm bảo thai nghén khỏe mạnh.
Hội chứng siêu nữ là gì? Chẩn đoán thế nào, điều trị ra sao?