B – Sol là thuốc gì? Công dụng, cách dùng và lưu ý khi dùng

Hoạt chất: Clobetasol propionat.

Thuốc chứa thành phần tương tự: Dermovate, Eumovate.

B – Sol là thuốc gì?

B – Sol là một sản phẩm của công ty cổ phần Dược phẩm Agimexpharm. Thuốc được bào chế dưới dạng kem bôi da nhằm cho tác động tại chỗ với các vấn đề da liễu ở người bệnh.

B – Sol được điều chế và đóng gói dưới dạng hộp tuýp bôi 10 mg.

Thành phần của B – Sol và công dụng của thành phần

1. Thành phần của B – Sol¹

Mỗi tuýp 10 mg B – Sol có chứa:

• Clobetasol propionate: 5 mg.
• Tá dược vừa đủ 10 mg.

Danh sách tá dược bào gồm: dinatri edetat, natri metabisulfit, natri sulfit, tween 80, vaseline, glycerine, dầu parafin, propylen glycol, nước tinh khiết…

2. Công dụng của thành phần²

Thành phần chính của B – Sol là clobetasol propionate. Đây là một corticosteroid tổng hợp, tương tự như prednisolone. Những hoạt chất này có hoạt tính mineralcorticoid yếu. Tuy nhiên hoạt tính glucocorticoid lại rất mạnh.

Clobetasol có thể gây tác dụng toàn thân khi chỉ cần bôi thuốc tại chỗ trên diện rộng. Hoặc khi bôi thuốc ở vùng da bị rách hoặc băng kín, nó cũng ra tác dụng này.

Tương tự như các corticosteroid dùng tại chỗ, clobetasol propionate có các công dụng chống phản ứng viêm, giảm ngứa và co mạch. Tuy cơ chế tác động của thuốc chưa được xác định rõ, nhưng người ta nghĩ rằng clobetasol là chất cảm ứng các lipocortin – có tác dụng ức chế phosphorylase A2.

Sự sinh tổng hợp các chất trung gian gây viêm như leucotrien và prostaglandin được kiểm soát bởi các protein này. Cơ chế được giải thích bởi việc ức chế phóng thích acid arachidonic nhờ phospolipase A2 từ màng phospholipid. Acid arachidonic là tiền chất của prostaglandin và leucotrien.

Tác dụng của B – Sol

B – Sol có tác dụng làm giảm triệu chứng của các bệnh viêm da có đáp ứng với corticoid. Đặc biệt thuốc có hiệu quả với điều trị ngắn ngày các bệnh khó trị như:¹

• Vảy nến (trừ loại vảy nến dạng mảng lan rộng).
• Liken phẳng.
• Chàm dai dẳng và khó chữa.
• Lupus ban đỏ hình dĩa.
• Bệnh da liễu không đáp ứng với corticoid hoạt tính yếu hơn.

Cách dùng và liều dùng

Với B – Sol, bôi một lớp thuốc mỏng lên vùng da cần điều trị từ 1 – 2 lần/ngày. Bạn nên dừng điều trị ngay sau khi đã đạt được hiệu quả mong muốn.

Lưu ý: không điều trị bằng B – Sol quá 4 tuần mà không kiểm tra tình trạng của bệnh. Các đợt điều trị ngắn ngày có thể được lặp lại để kiểm soát tình trạng các đợt bệnh trở lại trầm trọng. Nếu phải sử dụng corticoid để điều trị dài hạn, hãy liên hệ với dược sĩ để chuyển sang dạng corticoid nhẹ hơn.

Đối với các sang thương khó điều trị và đặc biệt ở các vùng da có lớp sừng dày, bạn có thể tự tăng cường hiệu quả kháng viêm của B – Sol. Điều này sẽ được thực hiện bằng cách băng kín vùng da được bôi thuốc bằng màng phim polythen. Chỉ cần băng kín qua đêm, đáp ứng điều trị sẽ như bạn mong muốn. Sau đó chỉ cần dùng thuốc như thông thường thì triệu chứng vẫn sẽ được cải thiện.¹

B – Sol có giá bao nhiêu?

Giá bán của B – Sol trên thị trường hiện nay dao động trong khoảng 25.000 – 35.000 VNĐ/tuýp.

Lưu ý, giá bán của B – Sol chỉ mang tính tham khảo. Trên thực tế có thể có thay đổi phụ thuộc vào thời điểm mua và các chương trình tham khảo của đơn vị bán lẻ.

Tác dụng phụ của thuốc

1. Tác dụng phụ phổ biến của thuốc

Thành phần hoạt chất chính của B – Sol là clobetasol propionat. Giống như các corticoid tác dụng tại chỗ, nếu thuốc được sử dụng với một lượng lớn trong một thời gian dài hoặc được dùng để trị liệu trên một diện tích da lớn, nó sẽ gây nên những tác dụng phụ nghiêm trọng bởi lúc này thuốc sẽ được hấp thụ toàn thân. Các phản ứng được biểu hiện sẽ là của tình trạng cường vỏ thượng thận. Lưu ý quan trọng là tác dụng phụ có thể dễ xảy ra hơn ở trẻ nhũ nhi và trẻ em. Đặc biệt, tã lót của trẻ nhũ nhi có thể gây nên tác dụng như khi băng kín vùng da được bôi thuốc.¹

Những biểu hiện vì tác động ức chế trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận sẽ được chấm dứt và phục hồi nhanh chóng sau khi dừng liệu trình điều trị ngắn ngày với B – Sol với liều tối đa 50 g/tuần ở người lớn.¹

Điều trị dài ngày với liều cao clobetasol có thể làm teo da tại chỗ như cái vết nứt da, vị trí da bị mỏng hay dãn các mạch máu ở bề mặt. Phản ứng sẽ trầm trọng hơn nếu điều trị có băng kín hoặc ở các vùng da có nếp gấp.¹

Có báo cáo ghi nhận khi sử dụng corticoid bôi da có thể làm thay đổi sắc tố da và rậm lông ở người sử dụng.¹

Một tỉ lệ hiếm gặp khi điều trị corticoid cho bệnh vảy nến có thể khởi phát mụn mủ của bệnh.

2. Một số tác dụng phụ nghiêm trọng với tỉ lệ hiếm gặp khi dùng clobetasol propionate³

• Mệt mỏi bất thường.
• Sụt cân.
• Nhức đầu.
• Sưng mắt cá chân/bàn chân.
• Gặp các vấn đề thị lực.
• Phát ban.
• Khó thở.

Nếu ghi nhận bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình sử dụng B – Sol, hãy ngừng việc sử dụng theo liệu trình trị liệu và liên hệ ngay với chuyên gia y tế của bạn để được tư vấn và xử trí kịp thời.

Tương tác thuốc của B – Sol

B – Sol chỉ gây tương tác thuốc khi sử dụng lâu dài hay trên diện tích da rộng. Vì đây là lúc thuốc sẽ hấp thu và cho tác dụng toàn thân.

Một số tương tác thuốc có thể xảy ra với clobetasol như các loại corticoid khác (prednisone), cyclosporin…³

Sử dụng kem bôi clobetasol với các corticosteroid khác có thể khiến steroid trong cơ thể bạn tích tụ đến mức nguy hiểm. Điều này có thể gây ra hội chứng Cushing và lượng đường trong máu cao. Bên cạnh đó nó sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của tuyến thượng thận.⁴

Để hạn chế tác dụng không mong muốn do tương tác thuốc, bạn nên đảm bảo những điều sau:

• Tuân thủ hướng dẫn sử dụng về liều dùng, cách dùng của nhà sản xuất. Hoặc có thể sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
• Liệt kê danh sách những loại thuốc mà bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc không kê đơn cho chuyên gia y tế của bạn.

Đối tượng chống chỉ định dùng thuốc

Dưới đây là danh sách những đối tượng chống chỉ định sử dụng B – Sol từ nhà sản xuất:¹

• Đối tượng bị viêm da quanh miệng, mụn trứng cá đỏ và mụn trứng cá thường.
• Đối tượng bị ngứa vùng hậu môn và vùng cơ quan sinh dục.
• Nhiễm virus da như herpes simplex, thủy đậu.
• Những người bị quá mẫn với các thành phần của thuốc.

B – Sol không dùng để điều trị các sang thương da nhiễm trùng nguyên phát do nhiễm vi khuẩn hoặc vi nấm, các bệnh viêm da ở trẻ dưới 1 tuổi bao gồm hăm đỏ da do tã lót.

Phụ nữ mang thai và mẹ cho con bú có dùng được B – Sol?¹

B – Sol chỉ nên được sử dụng cho phụ nữ mang thai khi lợi ích trị liệu cao hơn nguy cơ có thể ảnh hưởng tới thai nhi. Các hoạt chất thuộc nhóm corticosteroid không nên sử dụng nhiều trong thời gian dài đối với thai phụ.

Hiện tại chưa có thông tin về việc liệu liều lượng corticoid sử dụng tại chỗ được hấp thu vào máu có thể tìm thấy trong sữa mẹ hay không. Các corticoid dùng toàn thân khi bài tiết qua sữa mẹ với hàm lượng nhỏ sẽ không ảnh hưởng tới trẻ. Tuy nhiên nên lưu ý trước khi quyết định dùng/ngưng thuốc, hãy xem xét tầm quan trọng của thuốc với người mẹ.

Đối tượng nên thận trọng khi dùng B – Sol¹

• Nên thận trọng khi điều trị liên tục và dài ngày, nhất là với nhũ nhi và trẻ em. Phản ứng bất lợi vì ức chế tuyến thượng thận có thể xảy ra ngay cả khi không dùng băn cho vùng bôi thuốc. Nếu dùng B – Sol cho trẻ em, cần phải được dược sĩ kiểm tra toa và tác động điều trị theo tuần.
• Nếu dùng B – Sol để điều trị vảy nến, cần theo dõi chặt chẽ tình trạng của bệnh nhân. Vì có thể phát sinh tái phát nảy ngược, vảy nến dạng mụn mủ ở toàn thân, tăng khả năng gây độc tại chỗ hay cho toàn thân vì lớp hàng rào bảo vệ của da đã bị phá hỏng.
• Nếu phát hiện là sang thương viêm do nhiễm trùng, nên chuyển hướng điều trị bằng các loại kháng sinh thích hợp.

Cách xử trí khi quá liều thuốc

B – Sol tuyệt đối không được sử dụng đường uống. Một số phản ứng nghiêm trọng có thể xảy ra khi quá liều có thể kể đến như bất tỉnh hoặc khó thở.³

Tuy nhiên nếu không dùng sai đường dùng, tình trạng quá liều cấp tính rất ít khi xảy ra. Trong trường hợp quá liều mạn tính, biểu hiện cường vỏ thượng thận có thể xảy ra. Trong trường hợp này phải ngưng ngay việc sử dụng clobetasol bôi da.¹

Nếu xảy ra phản ứng quá liều, di chuyển ngay người bệnh đến trung tâm y tế gần nhất để xử lý kịp thời.

Cách xử trí khi quên liều thuốc

Trong trường hợp quên liều sử dụng như kế hoạch, hãy dùng ngay khi nhớ ra nếu bạn chỉ mới quên gần với thời gian vốn phải dùng. Nếu gần đến thời điểm dùng liều tiếp theo, hãy bỏ qua liều đã quên và tiếp tục như kế hoạch. Tuyệt đối không dùng gấp đôi liều.

Lưu ý khi sử dụng B – Sol

• Tã lót của trẻ em có tác dụng tương tự việc băng kín vùng bôi thuốc.
• Vùng mặt sẽ dễ bị teo da hơn. Cần ghi nhớ điều này khi điều trị dài ngày. Bên cạnh đó phải cẩn thận không để thuốc vào mắt, việc này sẽ gây glaucoma.
• Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng đã lan rộng, ngưng dùng corticoid ngoài da. Nhiễm khuẩn sẽ phát triển khi băng kín vùng bôi thuốc. Vì lúc này da sẽ trở nên ấm và ẩm, tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển. Vậy nên phải rửa sạch vùng da bôi thuốc và dùng băng gạc sạch để băng kín.
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất trước khi dùng.

Cách bảo quản

Nên bảo quản B – Sol ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời. Nhiệt độ bảo quản dưới 30°C.

Trên đây là toàn bộ nội dung về thuốc bôi da B – Sol do Dược sĩ Trần Việt Linh cung cấp. Mong rằng bạn đã có cho mình câu trả lời cho những câu hỏi về loại thuốc này. Hy vọng bài viết sẽ có ích cho bạn!